Η αλήθεια γύρω από το email marketing και το spam

Όλοι λαμβάνουμε καθημερινά δεκάδες newsletter στα οποία ποτέ δεν δηλώσαμε ότι θέλουμε να λαμβάνουμε. Ιδιαίτερα εκνευριστικό είναι όταν στο footer γράφουν νομικές ασυναρτησίες όπως το γνωστό κλισέ που δυστυχώς έχουν ενσωματώσει και μεγάλες εταιρίες , στην επικοινωνία τους:

«Αυτό το e-mail δεν μπορεί να θεωρηθεί spam εφόσον αναγράφονται τα στοιχεία του αποστολέα και δίνεται η δυνατότητα διαγραφής από την λίστα παραληπτών. Αν είστε σε αυτή τη λίστα κατά λάθος ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο θέλετε να διαγραφεί το e-mail σας από αυτή, απλά πατήστε εδώ για αυτόματη διαγραφή. Αυτό το μήνυμα πληροί τις προϋποθέσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί διαφημιστικών μηνυμάτων (Directiva 2002/31/CE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Relative as A5-270/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).»

 
ή
    «Αυτό το e-mail δεν μπορεί να θεωρηθεί spam εφόσον αναγράφονται τα στοιχεία του αποστολέα και οι διαδικασίες διαγραφής από τη λίστα παραληπτών. Αν είσαστε σε αυτή τη λίστα κατά λάθος ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο θέλετε να διαγραφεί το e-mail σας, πατήστε εδώ. Αυτό το μήνυμα πληροί τις προϋποθέσεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί διαφημιστικών μηνυμάτων: “Κάθε μήνυμα θα πρέπει να φέρει τα πλήρη στοιχεία του αποστολέα ευκρινώς και θα πρέπει να δίνει στον δέκτη τη δυνατότητα διαγραφής. Directiva2002/58/EC του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Relative as A5-270/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου”».
Και βέβαια το email αυτό είναι spam και βέβαια είναι παράνομη η αποστολή του. Τόσο η Directiva του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου όσο και ο αντίστοιχος νόμος της χώρας μας αναφέρονται στην κατοχύρωση του email ως ικανό μέσο επικοινωνίας αφού μπορεί να πιστοποιηθεί ο αποστολέας μονοσήμαντα. Ο δε Ελληνικός νόμος αναφέρεται στην επικοινωνία μέσω δημόσιων υπηρεσιών και κατοχυρώνει το email ως αποδεκτό μέσο επικοινωνίας.
Στην Ελλάδα το spam ρυθμίζεται από το αρ. 11 του Νόμου 3471/2006, ο οποίος ενσωμάτωσε στο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών:

 

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

 

    ΝΟΜΟΣ 3471/2006 – - Άρθρο 11 Μη ζητηθείσα επικοινωνία
    1. Η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, με ή χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς.
    2. Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής διαθεσίμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες επικοινωνίες. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου.
    3. Τα στοιχεία επαφής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκτήθηκαν νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεση του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό σε κάθε μήνυμα σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει σε αυτή τη χρήση.
    4. Απαγορεύεται η αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που έχουν σκοπό την άμεση εμπορική προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, όταν δεν αναφέρεται ευδιάκριτα και σαφώς η ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το μήνυμα, καθώς επίσης και η έγκυρη διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης του μηνύματος μπορεί να ζητεί τον τερματισμό της επικοινωνίας.
    5. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν και για τους συνδρομητές που είναι νομικά πρόσωπα.
Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει, κατά το στάδιο της συλλογής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να ενημερώνει με τρόπο πρόσφορο και σαφή το υποκείμενο για τα εξής τουλάχιστον στοιχεία:   Η αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων συμπληρώνει το άρθρο με την εξής ερμηνεία:
    «Σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 11 “Μη ζητηθείσα επικοινωνία”: Με άλλα λόγια, κάθε ηλεκτρονικό μήνυμα που σας αποστέλλεται χωρίς την πρότερη ρητή συγκατάθεση σας, δηλαδή κάθε μήνυμα spam, είναι παράνομο. Το σύστημα αυτό είναι γνωστό στη διεθνή ορολογία ως σύστημα “opt-in”».

 

 Η αλήθεια γύρω από το email marketing και το spam

Η χώρα μας καλύπτεται από Ελληνική νομοθεσία αλλά παραθέτουμε την «Πρόταση οδηγίας του ΕΚ και του Συμβουλίου σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, Έγγρ.: A5-270/2001» σύμφωνα με την οποία:
    Η Ολομέλεια κατά την ψηφοφορία της 6/9/2001, υιοθέτησε με 259 ψήφους υπέρ, 210 κατά και 6 αποχές, τροπολογία, η οποία ζητεί να μην επιτρέπεται η μαζική αποστολή μηνυμάτων σε συνδρομητές (spamming) χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή τους (σύστημα opt-in).
Σημειώνεται επίσης ότι, σύμφωνα με ειδική διακήρυξη της Διεθνούς Συνόδου των Επιτρόπων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων του 2005, ακόμα και η πολιτική επικοινωνία οφείλει να συμμορφώνεται με τους κανόνες που ισχύουν για το spam.

 

Ποιο Newsletter δεν είναι spam

Για να μην είναι ένα email (e-newsletter) spam θα πρέπει αθροιστικά να ισχύουν τα παρακάτω:
    ♦ Πριν την εγγραφή ο παραλήπτης έχει δικαίωμα και πρέπει να μπορεί να ενημερώνεται για το περιεχόμενο των email (e-newsletter) που θα λαμβάνει καθώς και τους αποδέκτες των στοιχείων του. Σε κάθε περίπτωση πρόθεσης μεταβολής των αποδεκτών επεξεργασίας των στοιχείων του ή σημαντικής μεταβολής του περιεχομένου ο παραλήπτης πρέπει πρώτα να ενημερώνεται και να ζητείται η αποδοχή.
Προσοχή: ενημερώσεις της μορφής «αν δεν απαντήσετε θεωρούμε ότι αποδέχεστε» είναι παράνομες (έχουν καταδικαστεί οι τράπεζες για τέτοιες πρακτικές).
    ♦ Οι παραλήπτες υποχρεωτικά να έχουν δηλώσει με διαδικασία opt-in την εγγραφή τους στη λίστα παραληπτών.
          ► να έχουν συμπληρώσει φόρμα με το email τους.
          ►  να τους έχει σταλεί αυτοματοποιημένο email ενημέρωσης με link το οποίο να περιέχει κωδικοποιημένο url για την επιβεβαίωση της εγγραφής ώστε να πιστοποιείται ότι είναι κάτοχοι της συγκεκριμένης διεύθυνσης email.
         ►  να καταχωρούνται στην λίστα που αρχικά επέλεξαν μόνο με την χρήση του παραπάνω link.
    ♦ Οι παραλήπτες να έχουν δυνατότητα διαγραφής σε κάθε email (e-newsletter) η οποία να γίνεται με διαδικασία opt-out έτσι ώστε να είναι δυνατή η διαγραφή του παραλήπτη με ασφάλεια και χωρίς να μπορεί να τον διαγράψει κάποιος άλλος.
Προσοχή: η διαδικασία διαγραφής με reply και subject=unsubscribe δεν είναι αποδεκτή διότι ο παραλήπτης μπορεί να έχει εγγραφεί με κάποιο alias του email του και επομένως δεν μπορεί εύκολα να διαγραφεί ή μπορεί κάποιος τρίτος να τον διαγράψει.
Σε περίπτωση που ο χρήστης ζητήσει να διαγραφεί θα πρέπει να διαγραφούν πλήρως τα στοιχεία του από την λίστα που έχει δηλώσει διαγραφή.

    ♦ Η αποστολή πρέπει να είναι προσωποποιημένη και όχι με χρήση mail-group, ώστε να μην βλέπουμε ως διεύθυνσή παραλήπτη «undisclosed recipient» ή κάποια γενική διεύθυνση αλλά την πραγματική διεύθυνση που έχουμε χρησιμοποιήσει ως εγγραφή διότι οι σημερινοί χρήστες έχουν περισσότερες διευθύνσεις email και ενδεχομένως και aliases και redirections.

Η αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα εξειδικεύει ως εξής:
    Ειδικά για τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εξαίρεση αποτελεί, σύμφωνα με την παρ. 3 του αρ. 11, η περίπτωση στην οποία η ηλεκτρονική διεύθυνση του χρήστη αποκτήθηκε από τον αποστολέα νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής.
 Στην περίπτωση αυτή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μπορούν να αποστέλλονται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό σε κάθε μήνυμα σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει σε αυτή τη χρήση (σύστημα “opt-out”).
    Επίσης, ως προς την αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουν σκοπό την άμεση εμπορική προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, ορίζεται ότι θα πρέπει να αναφέρεται ευδιάκριτα και σαφώς η ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το μήνυμα, καθώς επίσης και η διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης του μηνύματος μπορεί να ζητά τον τερματισμό της επικοινωνίας.

 

Τι δεν είναι spam ακόμη και αν δεν έχουμε δηλώσει το email μας

Η αλήθεια γύρω από το email marketing και το spamΔεν είναι spam, (αφήνει παράθυρο η ελληνική αλλά όχι η ευρωπαϊκή νομοθεσία) η αποστολή ενημερωτικών μηνυμάτων πχ ειδήσεις χωρίς όμως αυτά να περιλαμβάνουν εμπορικό περιεχόμενο ή να συνδέονται με εμπόριο δηλ. να είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αλλά χωρίς κάποια απαίτηση και βεβαίως να μην περιλαμβάνουν διαφημίσεις. Επομένως δεν είναι spam newsletter στο οποίο αν και δεν έχουμε εγγραφεί:
    ♦ το περιεχόμενό του είναι καθαρά ενημερωτικό
    ♦ δεν προτρέπει σε κάποιο προϊόν ή υπηρεσία ή ενίσχυση
    ♦ δεν έχει διαφημίσεις
    ♦ δεν έχει διαφημίσεις και δεν είναι εμπορικού χαρακτήρα το site στο οποίο οδηγούν τα link ή αν έχει διαφημίσεις ο αποστολέας δεν έχει κανένα απολύτως όφελος από το site που οδηγούν τα link του.
Συλλογή email
Η συλλογή των email πρέπει αποκλειστικά να γίνεται με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
    ♦ Διαδικασία opt-in με φόρμα στο website σας.
    ♦ Χρήση των email από εναλλακτική διαδικασία εμπορικής πράξης πχ Online shop.
    ♦ Χρήση των email από άλλη εμπορική διαδικασία πχ loyalty clubs.
email world Η αλήθεια γύρω από το email marketing και το spam
Τι είναι παράνομο
Είναι παράνομη:
    ♦ H πώληση (ή παραχώρηση) λίστας email (έχει γίνει καταδίκη τέτοιων πρακτικών από την αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα 83/2009).
    ♦ H αγορά λίστας email (είναι κατοχή προσωπικών δεδομένων χωρίς συγκατάθεση).
    ♦ Η συλλογή διευθύνσεων email από τα website είτε αυτή είναι αυτοματοποιημένη ή όχι (το χαρακτηρίζει spam η αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων στην παρ. 7: απαντήσεις σχετικά με spam)
    ♦ Η χρήση μιας λίστας για αποστολή υλικού διαφορετικού από αυτό που έχει συμφωνήσει ο χρήστης.
Παράκληση
Προς εσάς που θελήσετε να εξακολουθείτε να στέλνετε spam εκ μέρους των θυμάτων παρακαλούμε τα εξής:
   1. Μην γράφετε την φράση «Αυτό το e-mail δεν μπορεί να θεωρηθεί spam εφόσον…» διότι μας εκνευρίζει. Γράψτε καλύτερα «ζητούμε συγνώμη αν αυτό το email σας ενοχλεί».
   2. Βρείτε μια σοβαρή εφαρμογή από την οποία να στέλνετε τα email και δώστε δυνατότητα διαγραφής.
   3. Μην χρησιμοποιείτε αγορασμένες λίστες διότι είναι παράνομες. Διαβάστε την καταδίκη τέτοιων πρακτικών από την αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα 83/2009

Πηγή: thenetwar.com