Το 2010 πάνω από το 85% της
παγκόσμιας κοινότητας των χρηστών Internet (δηλαδή 875 εκατ.
καταναλωτές) έκαναν τουλάχιστον μια αγορά on-line αυξάνοντας τον αριθμό
των on-line καταναλωτών κατά 40% τα τελευταία 2 χρόνια (σύμφωνα με τη
Nielsen).
Παγκοσμίως πάνω από το 50% των χρηστών Internet έκαναν τουλάχιστον μια on-line αγορά τον τελευταίο μήνα. Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ οι ηλεκτρονικές πωλήσεις εκτινάχθηκαν κατά 15% στις τελευταίες εορτές και έφθασαν περίπου τα 40 δισ. δολάρια.
Παγκοσμίως πάνω από το 50% των χρηστών Internet έκαναν τουλάχιστον μια on-line αγορά τον τελευταίο μήνα. Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ οι ηλεκτρονικές πωλήσεις εκτινάχθηκαν κατά 15% στις τελευταίες εορτές και έφθασαν περίπου τα 40 δισ. δολάρια.
Στην Ελλάδα τα τελευταία 2-3 χρόνια άρχισε να διαμορφώνεται πλέον μια
κρίσιμη μάζα on-line αγοραστών που έφθασε τους 850.000 καταναλωτές (το
23% των χρηστών Internet) και αναμένεται να φθάσουν τους 1.200.000 (το
30% των χρηστών Internet) το 2011. Τα στοιχεία αναφέρονται στην ετήσια
σχετική πανελλήνια έρευνα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου.
Οι Έλληνες on-line shoppers αυξάνονται και αγοράζουν
θεωρούμε ότι πλέον αναφερόμαστε σε μια ώριμη αγορά B-C ηλεκτρονικού εμπορίου αφού το 51 % από τους 850.000 on-line καταναλωτές αγόρασαν on-line πάνω από 5 φορές το Α' εξάμηνο του 2010 (άρα τους θεωρούμε «επαγγελματίες on-line καταναλωτές») ενώ ο ετήσιος μέσος όρος αξίας αγορών ανά on-line καταναλωτή κυμαίνεται στα €1.500 το οποίο είναι ιδιαίτερα υψηλό συγκρινόμενο με τα διεθνή δεδομένα. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική αξία των B-C Internet αγορών από Έλληνες καταναλωτές έφθασε το 2010 στο σημαντικό ποσό των €1,4 δισ. (σημαντική αύξηση 75% από το €0,8 δισ. που ήταν το 2009). Για τους χρήστες του Internet που δεν κάνουν on-line αγορές οι κύριοι λόγοι είναι: εμπιστοσύνη (85%), συνήθεια (56%) και πιστωτική κάρτα (30%). Παρόλα αυτά το 12% αναμένεται να ξεκινήσουν on-line αγορές άμεσα το επόμενο διάστημα (1 -2 χρόνια).
Αυτό σημαίνει ότι το 2011 οι on-line καταναλωτές υπολογίζεται ότι θα φθάσουν περίπου στους 1,2 εκατ. με τη συνολική on-line B-C αγορά να κυμαίνεται στα € 1,8 δισ. - 2 δισ. Οι αγορές αυτές πλέον γίνονται κατά 60% από Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα.
Χρήματα που δαπανούνται για on-line αγορές
Όσον αφορά τις on-line αγορές επιβεβαιώνονται οι γνωστές κορυφαίες κατηγορίες όπου οι on-line καταναλωτές αγοράζουν συχνά hardware/software (63%), Ηλεκτρονικά είδη (50%), εισιτήρια ταξιδιών (42%), κρατήσεις ξενοδοχείων (32%), βιβλία (32%). Αναδεικνύονται όμως και νέες ενδιαφέρουσες κατηγορίες προϊόντων, που διαφοροποιούν κάπως τον'Ελληνα on-line καταναλωτή σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαίο, όπως είδη σπιτιού και ηλεκτρικές συσκευές (26%), ένδυση και υπόδηση (21%), καλλυντικά (10%).
Για παράδειγμα το 2010 περίπου 200.000'Ελληνες on-line καταναλωτές έκαναν πάνω από 5 εκατ αγορές στον ευρύτερο κλάδο των καλλυντικών. Άρα υπάρχουν τα δεδομένα για ευκαιρίες και στο άμεσο μέλλον. Σκιαγραφώντας περισσότερο το προφίλ των online καταναλωτών υπάρχουν στοιχεία ωριμότητας αφού πλέον 42% προσπαθεί να βρει συχνά πληροφορίες για ημερήσιες προσφορές (μια πολύ σημαντική ανερχόμενη τάση), ενώ δεν είναι αμελητέα η συχνή εμπλοκή τους με on-line δημοπρασίες (16%) και θέματα real-estate (16%).
Τι αγοράζουν οι Έλληνες on-line καταναλωτές
Ήδη στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πάνω από 1000 ηλεκτρονικά καταστήματα είτε ως συμπληρωματικά ψηφιακά κανάλια σε υπάρχοντα φυσικά καταστήματα ή ως καθαρά ηλεκτρονικά καταστήματα όπου οι παραδόσεις γίνονται κυρίως μέσω μεταφορικών εταιρειών. Η αγορά αυτή του Ελληνικού λιανεμπορίου είναι η μοναδική που κινείται με ετήσια αύξηση πάνω από 50% και αναμένεται στα επόμενα χρόνια να υπάρχουν πάνω από 3000 ηλεκτρονικά λιανεμπορικά καταστήματα στη χώρα μας που θα πουλάνε φυσικά ή ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες. Τα ηλεκτρονικά καταστήματα που λειτουργούν ήδη είναι είτε προεκτάσεις υπαρχόντων επιτυχημένων φυσικών καναλιών (π.χ. Πλαίσιο, carouzos, carefour praktiker), ή νέα ψηφιακά κανάλια που συνδυάζονται με καταστήματα (π.χ. Eshop, getitnow κ.λπ.), ή νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες από νέους επιχειρηματίες (π.χ. buldoza, fashinating, mamade-spoina κ.λπ.) αλλά και νέοι ψηφιακοί ενδιάμεσοι λιανέμποροι (π.χ. Skroutz).
Για να συνεχισθεί όμως η ανοδική αυτή τάση στο ηλεκτρονικό λιανεμπόριο θα πρέπει οι 'Ελληνες ηλεκτρονικοί λιανέμποροι να μελετήσουν σε βάθος την αγοραστική συμπεριφορά των on-line καταναλωτών και να υλοποιήσουν σχετικές πρακτικές. Για παράδειγμα οι σημαντικότεροι παράγοντες για να αγοράσει ένας καταναλωτής από ηλεκτρονικό κατάστημα είναι ευχρηστία (76%), πολλοί και ασφαλείς τρόποι πληρωμής (69%) και μεγάλη γκάμα προϊόντων (65%). Η ύπαρξη του φυσικού καταστήματος (45%) είναι ιδιαίτερος σημαντικός παράγοντας για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων που θα πρέπει ο καταναλωτής να το δει και να δοκιμάσει από κοντά, να το επιστρέψει κ.λπ. 'Εκπληξη είναι τα χαμηλά ποσοστά του να βρίσκεται το ηλεκτρονικό κατάστημα στην πρώτη σελίδα των μηχανών αναζήτησης (14%) και οι μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες (10%), ίσως γιατί η αγορά είναι ακόμη περιορισμένη και γιατί στην παρούσα φάση οι on-line καταναλωτές είναι πολύ έμπειροι χρήστες του Internet και βρίσκουν εύκολα αυτό που ψάχνουν. Βέβαια το 38% θα αγόραζε σίγουρα από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα ακόμη και αν δεν κάλυπτε τους παραπάνω σημαντικούς παράγοντες αλλά είχε καλές τιμές ή/και προσφορές, που καταδεικνύει τη μεγάλη αξία που έχει πλέον η τιμή στα προϊόντα ιδιαίτερα στην παρούσα οικονομική συγκυρία.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον'Ελληνα on-line καταναλωτή να αγοράζει από ηλεκτρονικό κατάστημα
Παρά τη σοβαρή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι Έλληνες on-line καταναλωτές είναι επιφυλακτικοί/καχύποπτοι για το τι γράφεται σε αυτά (51%) αφού μόνο το 18% θεωρεί ότι βελτιώνεται η εικόνα μιας εταιρείας που συμμετέχει ενεργά στα social-media και μόνο 10% επηρεάζεται από διαφημίσεις εταιρειών ή από «φίλους» στα κοινωνικά δίκτυα πριν πραγματοποιήσει μια on-line αγορά. Η εμπιστοσύνη για τα ηλεκτρονικά καταστήματα (ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου) βασίζεται κυρίως στην πιστοποίησή τους από αξιόπιστο ανεξάρτητο φορέα (66%), στα θετικά σχόλια από φίλους (61%) και στη θετική αξιολόγηση από άλλους on-line αγοραστές (55%). Στον τομέα αυτό ήδη το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ως δημόσιος φορέας προσφέρει υπηρεσίες αξιολόγησης ηλεκτρονικών καταστημάτων για να έχει τις ελάχιστες απαιτητές λειτουργίες, ενώ πολλά on-line καταστήματα δίνουν έμφαση και δημοσιοποιούν αξιολογήσεις των καταναλωτών τους.
Εμπιστοσύνη των Ελλήνων on-line καταναλωτών για τα ηλεκτρονικά καταστήματα
Γενικά η καχυποψία των Ελλήνων και η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας για αγορές από απόσταση φαίνεται από το γεγονός ότι ένας στους πέντε θεωρούν ότι το να αγοράζεις από το Internet έχει ρίσκο, ένας στους τέσσερις δεν εμπιστεύονται προϊόντα που δεν έχουν δει, ένας στους τρεις φοβούνται να αγοράσουν από κάπου που δεν ξέρουν αν υπάρχει και έξι στους δέκα ανησυχούν για το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά τους δεδομένα. Άρα το θέμα της «εμπιστοσύνης» αναδεικνύεται ο σημαντικότερος παράγοντας για τη συνέχιση της ανοδικής ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου στην
Ελλάδα και εκεί που θα πρέπει να επικεντρωθούν οι Έλληνες ηλεκτρονικοί λιανέμποροι.
Το ηλεκτρονικό λιανεμπόριο είναι πλέον μια ανερχόμενη τάση στην Ελλάδα και παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για παραδοσιακούς λιανέμπορους ως συμπληρωματικό κανάλι πώλησης αλλά και για νέους επιχειρηματίες στη δημιουργία νέων και πρωτοποριακών επιχειρηματικών μοντέλων που θα παίζουν σημαντικό ρόλο για αρκετές δεκαετίες.
Ο Καθ. Γεώργιος Ι. Δουκίδης είναι Διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN), Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Οι Έλληνες on-line shoppers αυξάνονται και αγοράζουν
θεωρούμε ότι πλέον αναφερόμαστε σε μια ώριμη αγορά B-C ηλεκτρονικού εμπορίου αφού το 51 % από τους 850.000 on-line καταναλωτές αγόρασαν on-line πάνω από 5 φορές το Α' εξάμηνο του 2010 (άρα τους θεωρούμε «επαγγελματίες on-line καταναλωτές») ενώ ο ετήσιος μέσος όρος αξίας αγορών ανά on-line καταναλωτή κυμαίνεται στα €1.500 το οποίο είναι ιδιαίτερα υψηλό συγκρινόμενο με τα διεθνή δεδομένα. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική αξία των B-C Internet αγορών από Έλληνες καταναλωτές έφθασε το 2010 στο σημαντικό ποσό των €1,4 δισ. (σημαντική αύξηση 75% από το €0,8 δισ. που ήταν το 2009). Για τους χρήστες του Internet που δεν κάνουν on-line αγορές οι κύριοι λόγοι είναι: εμπιστοσύνη (85%), συνήθεια (56%) και πιστωτική κάρτα (30%). Παρόλα αυτά το 12% αναμένεται να ξεκινήσουν on-line αγορές άμεσα το επόμενο διάστημα (1 -2 χρόνια).
Αυτό σημαίνει ότι το 2011 οι on-line καταναλωτές υπολογίζεται ότι θα φθάσουν περίπου στους 1,2 εκατ. με τη συνολική on-line B-C αγορά να κυμαίνεται στα € 1,8 δισ. - 2 δισ. Οι αγορές αυτές πλέον γίνονται κατά 60% από Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα.
Χρήματα που δαπανούνται για on-line αγορές
Όσον αφορά τις on-line αγορές επιβεβαιώνονται οι γνωστές κορυφαίες κατηγορίες όπου οι on-line καταναλωτές αγοράζουν συχνά hardware/software (63%), Ηλεκτρονικά είδη (50%), εισιτήρια ταξιδιών (42%), κρατήσεις ξενοδοχείων (32%), βιβλία (32%). Αναδεικνύονται όμως και νέες ενδιαφέρουσες κατηγορίες προϊόντων, που διαφοροποιούν κάπως τον'Ελληνα on-line καταναλωτή σε σχέση με τον μέσο Ευρωπαίο, όπως είδη σπιτιού και ηλεκτρικές συσκευές (26%), ένδυση και υπόδηση (21%), καλλυντικά (10%).
Για παράδειγμα το 2010 περίπου 200.000'Ελληνες on-line καταναλωτές έκαναν πάνω από 5 εκατ αγορές στον ευρύτερο κλάδο των καλλυντικών. Άρα υπάρχουν τα δεδομένα για ευκαιρίες και στο άμεσο μέλλον. Σκιαγραφώντας περισσότερο το προφίλ των online καταναλωτών υπάρχουν στοιχεία ωριμότητας αφού πλέον 42% προσπαθεί να βρει συχνά πληροφορίες για ημερήσιες προσφορές (μια πολύ σημαντική ανερχόμενη τάση), ενώ δεν είναι αμελητέα η συχνή εμπλοκή τους με on-line δημοπρασίες (16%) και θέματα real-estate (16%).
Τι αγοράζουν οι Έλληνες on-line καταναλωτές
Ήδη στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πάνω από 1000 ηλεκτρονικά καταστήματα είτε ως συμπληρωματικά ψηφιακά κανάλια σε υπάρχοντα φυσικά καταστήματα ή ως καθαρά ηλεκτρονικά καταστήματα όπου οι παραδόσεις γίνονται κυρίως μέσω μεταφορικών εταιρειών. Η αγορά αυτή του Ελληνικού λιανεμπορίου είναι η μοναδική που κινείται με ετήσια αύξηση πάνω από 50% και αναμένεται στα επόμενα χρόνια να υπάρχουν πάνω από 3000 ηλεκτρονικά λιανεμπορικά καταστήματα στη χώρα μας που θα πουλάνε φυσικά ή ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες. Τα ηλεκτρονικά καταστήματα που λειτουργούν ήδη είναι είτε προεκτάσεις υπαρχόντων επιτυχημένων φυσικών καναλιών (π.χ. Πλαίσιο, carouzos, carefour praktiker), ή νέα ψηφιακά κανάλια που συνδυάζονται με καταστήματα (π.χ. Eshop, getitnow κ.λπ.), ή νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες από νέους επιχειρηματίες (π.χ. buldoza, fashinating, mamade-spoina κ.λπ.) αλλά και νέοι ψηφιακοί ενδιάμεσοι λιανέμποροι (π.χ. Skroutz).
Για να συνεχισθεί όμως η ανοδική αυτή τάση στο ηλεκτρονικό λιανεμπόριο θα πρέπει οι 'Ελληνες ηλεκτρονικοί λιανέμποροι να μελετήσουν σε βάθος την αγοραστική συμπεριφορά των on-line καταναλωτών και να υλοποιήσουν σχετικές πρακτικές. Για παράδειγμα οι σημαντικότεροι παράγοντες για να αγοράσει ένας καταναλωτής από ηλεκτρονικό κατάστημα είναι ευχρηστία (76%), πολλοί και ασφαλείς τρόποι πληρωμής (69%) και μεγάλη γκάμα προϊόντων (65%). Η ύπαρξη του φυσικού καταστήματος (45%) είναι ιδιαίτερος σημαντικός παράγοντας για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων που θα πρέπει ο καταναλωτής να το δει και να δοκιμάσει από κοντά, να το επιστρέψει κ.λπ. 'Εκπληξη είναι τα χαμηλά ποσοστά του να βρίσκεται το ηλεκτρονικό κατάστημα στην πρώτη σελίδα των μηχανών αναζήτησης (14%) και οι μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες (10%), ίσως γιατί η αγορά είναι ακόμη περιορισμένη και γιατί στην παρούσα φάση οι on-line καταναλωτές είναι πολύ έμπειροι χρήστες του Internet και βρίσκουν εύκολα αυτό που ψάχνουν. Βέβαια το 38% θα αγόραζε σίγουρα από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα ακόμη και αν δεν κάλυπτε τους παραπάνω σημαντικούς παράγοντες αλλά είχε καλές τιμές ή/και προσφορές, που καταδεικνύει τη μεγάλη αξία που έχει πλέον η τιμή στα προϊόντα ιδιαίτερα στην παρούσα οικονομική συγκυρία.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον'Ελληνα on-line καταναλωτή να αγοράζει από ηλεκτρονικό κατάστημα
Παρά τη σοβαρή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι Έλληνες on-line καταναλωτές είναι επιφυλακτικοί/καχύποπτοι για το τι γράφεται σε αυτά (51%) αφού μόνο το 18% θεωρεί ότι βελτιώνεται η εικόνα μιας εταιρείας που συμμετέχει ενεργά στα social-media και μόνο 10% επηρεάζεται από διαφημίσεις εταιρειών ή από «φίλους» στα κοινωνικά δίκτυα πριν πραγματοποιήσει μια on-line αγορά. Η εμπιστοσύνη για τα ηλεκτρονικά καταστήματα (ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου) βασίζεται κυρίως στην πιστοποίησή τους από αξιόπιστο ανεξάρτητο φορέα (66%), στα θετικά σχόλια από φίλους (61%) και στη θετική αξιολόγηση από άλλους on-line αγοραστές (55%). Στον τομέα αυτό ήδη το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου ως δημόσιος φορέας προσφέρει υπηρεσίες αξιολόγησης ηλεκτρονικών καταστημάτων για να έχει τις ελάχιστες απαιτητές λειτουργίες, ενώ πολλά on-line καταστήματα δίνουν έμφαση και δημοσιοποιούν αξιολογήσεις των καταναλωτών τους.
Εμπιστοσύνη των Ελλήνων on-line καταναλωτών για τα ηλεκτρονικά καταστήματα
Γενικά η καχυποψία των Ελλήνων και η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας για αγορές από απόσταση φαίνεται από το γεγονός ότι ένας στους πέντε θεωρούν ότι το να αγοράζεις από το Internet έχει ρίσκο, ένας στους τέσσερις δεν εμπιστεύονται προϊόντα που δεν έχουν δει, ένας στους τρεις φοβούνται να αγοράσουν από κάπου που δεν ξέρουν αν υπάρχει και έξι στους δέκα ανησυχούν για το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά τους δεδομένα. Άρα το θέμα της «εμπιστοσύνης» αναδεικνύεται ο σημαντικότερος παράγοντας για τη συνέχιση της ανοδικής ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου στην
Ελλάδα και εκεί που θα πρέπει να επικεντρωθούν οι Έλληνες ηλεκτρονικοί λιανέμποροι.
Το ηλεκτρονικό λιανεμπόριο είναι πλέον μια ανερχόμενη τάση στην Ελλάδα και παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για παραδοσιακούς λιανέμπορους ως συμπληρωματικό κανάλι πώλησης αλλά και για νέους επιχειρηματίες στη δημιουργία νέων και πρωτοποριακών επιχειρηματικών μοντέλων που θα παίζουν σημαντικό ρόλο για αρκετές δεκαετίες.
Ο Καθ. Γεώργιος Ι. Δουκίδης είναι Διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN), Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου